المشهد الاول

عرض کردیم که مشهد اول شواهد الربوبیة در امور عامه بحث می شود. امور عامه ای که در فلسفه به طور کل، بدون تخصُّص به خصوصیت امکان یا وجوب یا سائر عناوین مصنِّفه یا منوعِّه، در رابطه با او سر و کار داریم. مثل وجود بما هو وجود با قطع نظر از وجود واجب یا وجود ممکن. (جلسه دوم)

جلسه 11 شواهد الربوبیة

در تتمه اشراق دهم مطلبی را مرحوم صدرا بیان فرمودند و آن این است که می بینیم در حکمت متعالیه بحث از مبادی وجود می شود، یعنی بحث از علل اربع در حکمت متعالیه می شود، در بحث علت و معلول و اقسام علت، این بحث مبسوطاً بیان شده است. و حال این که همانطور...

جلسه 12 شواهد الربوبیة

عرض شد که مرحوم صدرا رض در رابطه با این که مبادی وجود از مطالب حکمت الهیه هست، به این نحو وارد شده اند که چون موضوع در حکمت عبارت است از وجود مطلق نه مفهوم وجود مطلق، واقع وجود مطلق، و مطلق در جمیع مراتب وجود وجود دارد، از این جهت هم علل بما...

جلسه 13 شواهد الربوبیة

مرحوم صدرا رض در این اشراق یازدهم همانطور که در اسفار نیز به صورت مبسوط این مطلب را بیان فرمودند، اشاره دارند به این که در تعریف امور عامه کلمات حکماء مختلف است، هر کسی جوری تعبیر کرده است، و عمدةً تعاریفی که کرده اند یا مانع اغیار نیست یا جامع افراد نیست. لذا می...

جلسه 14 شواهد الربوبیة

ثم ارتكبوا في دفع الإشكالات تمحلات شديدة. عرض شد که در اشراق یازدهم مرحوم صدرا فرمودند که یکی از چیزهایی که در السنه متأخرین آن طوری که باید و شاید صادر نشده است و کلام واقع نشده است، مسئله امور عامه است که امور عامه یعنی چی. چون در هر علمی بحث از عوارض ذاتیه...

جلسه 15 شواهد الربوبیة

در اشراق دوازدهم درباره مقولات و احوال مقولات بیان می کند. اولاً مقولات را بیان می کنند که چیست، آنگاه برخی از احوال که مربوط به مقولات است بیان می شود. تعبیری که در تقسیم مقولات آورده اند با تعابیری که در جاهای دیگر بیان شده است، تفاوت دارد. در جاهای دیگر این طوری تقسیم...

جلسه 16 شواهد الربوبیة

سخن در این بود که فرمودند مقولات به همان سبک مشهور 10 تاست، یکی جوهر و 9 تا مقوله عرضی. بعد وارد تعریف این مقولات شدند. جوهر و عرض به طور کلی تعریف شدند. نهایت در تعریف یکایک این ها یک خصوصیاتی لازم است که این ها را مستقلاً بیان فرمودند. فرمودند جوهر به 5...

جلسه 17 شواهد الربوبیة

عرض شد که بین ماده و صورت افتقار است ولیکن لا علی وجه دائر که توجه داشتید که چون ماده احتیاج دارد به صورت در تحصل و صورت احتیاج دارد به ماده در تقوُّم، چون احتیاج از 2 جهت است لهذا دوری در میان نیست. مرحوم صدرا رض در جلد 5 اسفار بیانی دارند که...

جلسه 18 شواهد الربوبیة

سخن در بیان مقولات بود. اما کیفیات مختص به کم. برخی از آن ها مختص به کم متصله اند، و برخی مختص به کم منفصل. آنچه که مختص به کم متصل است، نظیر استقامت و استداره. واضح است که استقامت و استداره ای که عارض بر جسم می شود، از عوارض کم متصل است. چون...

جلسه 19 شواهد الربوبیة

الشاهد الثاني في إثبات نحو آخر من الشهود يقال له الوجود الذهني‏ و فيه إشراقات‏ الإشراق الأول في الإشارة إلى نشئات الوجود یکی از مباحثی که در شواهد مرحوم صدرا بیان فرموده اند مسئله وجود ذهنی است. واضح است که مبحث وجود ذهنی از مباحث مهمه است و اشکالاتی هم که در کتب قبل از...

جلسه 20 شواهد الربوبیة

فرمودند که نفس این قدرت را دارد بإذن الله تبارک و تعالی که در دائره وجودیه خودش آنچه از اشیائی را که مشاهده می کند، یا حتی مشاهده نکرده است را تصویر کند در افق وجودی خودش. و آن صور موجوده در افق نفس، مخلوق نفس اند. نهایت کار نفس این است که علاوه بر...